خطاهای اجرا

   مقدمه

در چرخه ساخت و تولید هر محصول بخش کنترل و نظارت یکی از مهمترین ارکان و ضامن حفظ منافع مشترک تولید کنندگان و مصرف کنندگان آن محصول است. ساخت و احداث ساختمان نیز بعنوان یک کالای مهم در چرخه اقتصاد کشور نیز از این موضوع مستثنی نمی باشد و از آنجائیکه سیستم های نظارتی پیش بینی شده دراین بخش بصورت یک کارگاه یا کارخانه متمرکز که سیستم کنترل پیشرفته ای جزء جزء عملیات اجرایی آنرا کنترل می نماید وجود ندارد، رسیدن به کیفیت مورد نظر در مقایسه با سایر بخش های صنعتی ( با روش های اجرایی کنونی ) بسیار مشکل است.

از سوی دیگر اثر نبودن کنترل ویا ضعیف بودن آن روی کیفیت کار اجرای ساختمان ها در بسیاری از موارد کاملاً مشهود نمی باشد، چرا که عدم وجود نظارت موثر و مناسب بویژه در مراحل حساس کار (آرماتوربندی- بتن ریزی و....) و یا نادرست بودن روش کنترل و در نتیجه انجام عملیات  غیر فنی عموماً در مراحلی صورت می پذیرد که پس از پایان آن اعلام نظر قطعی درخصوص کیفیت آن یا مقدور نبوده یا بسیار سخت و مشکل می باشد. لذا نقش عوامل دست اندر کار ساخت و اجرا اعم از سازندگان و انبوه سازان در رسیدن به کیفیت مناسب بیش از پیش نمایان خواهد شد.

 در این فرصت مواردی از اشتباهات و خطاهای اجرایی در یک پروژه بتنی با بهره گیری از نظرات اساتید فن ذکر می گردد و امید است که با توجه به آنها در پروژه های در دست اجرا گامی در جهت بهبود کیفیت ساختمانها از سوی سازندگان محترم برداشته شود.

اشکالات تهیه نقشه ها و مدارک اجرایی

1-مشخص نبودن نوع مصالح مصرفی درنقشه ها و مدارک اجرایی و بازگذاشتن راه های خطاهای اجرایی( معرفی نوع بلوک مصرفی نوع میلگرد ها و مقاومت بتن)

2- ناقص بودن نقشه ها از نظرمقاطع و جزئیات و مشخصات فنی( طول میلگردهای تقویتی در بعضی نقشه ها مشخص نمی باشد)

3-عدم هماهنگی نقشه های مختلف یک پروژه با یکدیگر( بعنوان مثال در پلان تیر ریزی عرض تیر مجاور راه پله هم عرض ستون و در پلان معماری کمتر نمایش داده می شود)

4-عدم نمایش آرماتور بندی دور بازشوهای دیوارها و دالها و پیش بینی نکردن میلگرد مورب در گوشه های بازشو

عدم توجه به مشخصات نقشه های اجرایی و ضوابط و مقررات آیین نامه ای.

1-ادامه ندادن خاموتهای ستونها در محل برخورد با تیر

2- عدم رعایت فواصل خاموتها

3-قرار ندادن آرماتورهای فوقانی در دالها با ضخامت زیاد

4-استفاده نکردن از کلاف قائم در ساختمانهای مصالح بنایی

عدم رعایت جزئیات اجرایی و اصول فنی

1-مهار نکردن میلگردهای ریشه ستونها با خاموت در داخل فونداسیون

2- قطع یا وصله کردن همه میلگردهای آرماتورهای اصلی در یک مقطع

3- تراکم بیش از حد میلگرد در تیر یا دال یا در محل برخورد تیر به ستون که مانع عبور بتن می شود.

4- مهار نکردن و پیوند ندادن دیوارهای اطراف ساختمان به اسکلت باربر برای جلوگیری از جداشدگی و فرو افتادن ان در زلزله.

5-قرار گرفتن دیوارها و تیغه ها تنها روی یک تیرچه سقف که سبب افت تیرچه و ترک خوردگی سقف و دیوار می شود.

6 آماده نکردن سطوح واریز و درزهای اجرایی قبل از شروع مجدد بتن ریزی و عدم توجه به پیوستگی قسمتهایی که در دو مرحله بتن ریزی می شوند.

7- عدم توجه به تراز بودن سطح بتن سقفها یا تراز بودن بلوکهای سفالی و در نتیجه افزایش بار مرده در اثر پوکه ریزی اضافی برای تراز نمودن سقف

8- تمیز نکردن داخل قالب قبل از بتن ریزی

9- عایق بندی نامناسب قطعات مرتبط با خاک( مانند عدم استفاده از پلاستیک در دیوارهای قالب فونداسیون)

10-پر کردن فضای خالی بلوکها با ملات یا آشغال و قطعات اضافی و اعمال بار پیش بینی نشده در طراحی

11- قراردادن دیوارهای غیر سازه ای( مانند محوطه) روی زمین بدون اجرای شالوده.

خطا در بتن ریزی اسکلت و سقف ها

1-استفاده از مصالح نامناسب مانند مصالح سنگی دارای خاک بیش از حد استاندارد

2- استاندارد از درصد نا مناسب سیمان و آب و مصالح سنگی و عدم رعایت نسبت اختلاط

3- استفاده از روش و وسایل نامناسب برای ریختن و جا دادن بتن و عدم توجه به پر شدن گوشه ها و زوایای قالب

4- تسطیح و پرداخت عجولانه بتن قبل از نشست اولیه که باعث ایجاد فضای خالی زیر میلگرد افقی و فوقانی و ایجاد ترک منجر می شود.

5- اسلامپ نامناسب

خطا در قالب برداری

1- برداشتن پیش از موعد پایه های اطمینان

2- قالب برداری با اعمال فشار و ضربه زدن به قطعات تازه بتن ریزی شده که به ایجاد ترکهای ریز منجر می شود.

3-برداشتن زودتر موعد قالب وقتی بتن هنوز خود را نگرفته است.

خطاهای قالب بندی وآرماتوربندی

1-ناشاغولی بودن ستونها و تراز نبودن قالب تیرها

2-برون محوری تیر در محل برخورد با ستون

3- آب بند نبودن قالب که به خروج شیره بتن و کیفیت نازل بتن منجر می شود

4-عدم پایداری شکل قالب بویژه تغییر شکل قالب پس از بتن ریزی داخل آن بدلیل کمبود کمربندهای جانبی  ومتغیر شدن ضخامت پوشش بتن روی میلگرد

5- آغشته نکردن داخل قالب به مواد روغنی جهت سهولت جدایی قالب از بتن

6-عدم رعایت جزئیات خم میلگردها و مهار کردن میلگردها داخل بتن

7-عدم رعایت فاصله میلگردها از قالب و از یکدیگر که سبب زیاد ویا کم شدن پوشش بتن روی آرماتور می شود.

8-عدم رعایت جزئیات اجرایی در محل وصله و گره ها

آرش جوادی

89/11/23